Organizatorzy I Organisers: Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu – Instytucja Kultury Samorządu Województwa Dolnośląskiego Muzeum Współczesne Wrocław

Do 23 stycznia 2023 roku.

Słowa Jerzego Rosołowicza (1928-1982), pochodzące z jednego z najważniejszych tekstów tego artysty, Teorii funkcji formy (1962) brzmią dziś, równo sześć dekad od ich ogłoszenia, niemal jak przepowiednia. Przepowiednia, która niestety, spełnia się na naszych oczach: katastrofy ekologiczne i konflikty zbrojne nasilają się i zmieniają rzeczywistość, do której przyzwyczailiśmy się przez ostatnie kilkadziesiąt lat. Czy wobec tej nowej sytuacji narastającego niepokoju sztuka może jeszcze dać ludzkości rozwiązanie, które nas uratuje?

Jerzy Rosołowicz praktycznie przez całe swoje życie artystyczne poszukiwał rozwiązania neutralizującego potencjalne szkody wyrządzone światu przez celowe działanie człowieka. Twierdził, że celem jego sztuki jest rozpoznanie konfliktów i sprzeczności, jakie towarzyszą działaniu ludzkości. Było to w założeniu wielkie zadanie i sam fakt podjęcia się go przez wrocławskiego artystę w pewnym stopniu tłumaczy szczególny wpływ, jaki Rosołowicz, pomimo swej „cichej” osobowości, wywarł na polską sztukę powojenną, zadając pytanie o to, kim jest czy też kim powinien być artysta i czym jest jego dzieło wobec współczesnego świata, który na skutek działalności ludzkiej, nieuchronnie zmierza ku zagładzie.

Wystawa w Muzeum Współczesnym we Wrocławiu jest okazją do przyjrzenia się wszystkim przejawom twórczości Jerzego Rosołowicza: od wczesnych prac, czyli rzadko interpretowanych rysunków, aż po ostatnie realizacje, wykonywane z myślą o konkretnych osobach: Telehydrografiki oraz Kwiaty. Wszystkie te realizacje, choć formalnie odmienne, łączy głęboki namysł artysty nad losem ludzkiej rodziny oraz troska o dalsze jej funkcjonowanie. Możemy traktować poszczególne prace Rosołowicza jak dary, umożliwiające nam rozważenie innego niż dotąd sposobu funkcjonowaniu jednostki i naszej zbiorowości.

Jerzy Rosołowicz (1928-1982) był jedną z najważniejszych postaci wrocławskiego środowiska awangardowego.

W 1948 r. rozpoczął studia we wrocławskiej PWSSP (obecnie ASP). W 1953 r. uzyskał absolutorium. W latach 1972-73 pracował na Wydziale Malarstwa, Grafiki i Rzeźby macierzystej uczelni, ale zrezygnował z pracy, ponieważ proponowany przez niego program studiów nie został przyjęty przez władze szkolne. Przez wiele lat był nauczycielem plastyki w jednym z wrocławskich liceów.

Od 1961 r. był uczestnikiem Grupy Wrocławskiej. Brał udział w wielu wydarzeniach kluczowych dla polskiej sztuki lat 60., m.in. w wystawach organizowanych w ramach Sympozjów Złotego Grona w Zielonej Górze, Plenerach w Osiekach (od 1964), Biennale Form Przestrzennych (od 1965) i w Sympozjum Plastycznym Wrocław ’70. W 1972 r. przystąpił do zainicjowanej przez Jarosława Kozłowskiego i Andrzeja Kostołowskiego akcji NET. Pierwsza wystawa Rosołowicza „Kwiaty i groteski” miała miejsce we wrocławskiej Kawiarni Artystycznej w 1960 r. Retrospektywna wystawa Rosołowicza miała miejsce w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie (1994/95).

—

“ […] facing imminent disaster one should realize that if it does come to pass, it will be the terminal aftermath of our purposeful activity. We need to remember that the situation in which we live is a consequence of our purposeful activity, that the latter is incomplete since it has ultimately confronted us with a real possibility of self-annihilation.”

Today, exactly six decades after the publication of Theory of the Function of Form (1962), one of the most important texts by Jerzy Rosołowicz (1928–1982), these words sound almost like a prophecy – a prophecy which, unfortunately, is coming true before our eyes. Environmental disasters and armed conflicts are intensifying and changing the reality to which we have become accustomed over the last few decades. In the face of this new situation of growing anxiety, can art still offer humanity a solution that will save us?

Practically throughout his entire artistic life, Jerzy Rosołowicz searched for a means to neutralise the potential damage caused to the world by deliberate human action. He claimed that the goal of his art was to recognise the conflicts and contradictions accompanying human activity. This was intended as a major task and the very fact that the Wrocław-based artist undertook it explains to some extent why, despite his “quiet” personality, Rosołowicz exerted such special influence on post-war Polish art. In particular, he persistently posed questions about who the artist is or should be and the role of artistic practice in relation to the contemporary world, which, as a result of human activity, is inevitably heading towards annihilation.

The exhibition at Wrocław Contemporary Museum is an opportunity to look at all manifestations of Jerzy Rosołowicz’s creative practice, from his early works, such as the rarely analysed drawings, to Telehydrographics and Flowers – his most recent sketches made for specific persons. Although formally diverse, all of them are connected by the artist’s deep reflection on the fate of humanity and his concern for our future existence. We can approach Rosołowicz’s individual works as gifts that enable us to consider alternative ways of our individual and collective functioning.

Jerzy Rosołowicz (1928–1982) was one of the most important figures in Wrocław’s avant-garde milieu.

In 1948, he began his studies at the State Higher School of Fine Arts in Wrocław (now the E. Geppert Academy of Art and Design). He obtained his diploma in 1953. In 1972–73 he worked at the Faculty of Painting, Graphics and Sculpture of his alma mater, but resigned because the curriculum proposed by him was not accepted by the school authorities. For many years he taught art in one of the secondary schools in Wrocław.

He was a member of the Wrocław Group from 1961. He took part in many of the key events in the Polish art of the 1960s, including exhibitions organised as part of the Golden Grape Symposia in Zielona Góra, the open-air festivals in Osieki (from 1964), the Biennale of Spatial Forms (from 1965) and the Wrocław ‘70 Visual Arts Symposium. In 1972, he joined the NET action initiated by Jarosław Kozłowski and Andrzej Kostołowski. Rosołowicz’s first exhibition, Flowers and Grotesques, was held at the Art Café in Wrocław in 1960. A major retrospective exhibition of his oeuvre was organised by the Centre for Contemporary Art Ujazdowski Castle in Warsaw in 1994/95.